બુધવાર, ઑગસ્ટ 07, 2013
RUCHA: The Singing Soul- Mohammed Rafi
RUCHA: The Singing Soul- Mohammed Rafi: તુમ મુઝે યૂં ભૂલા ન પાઓગે !!!!! What happens in a barber’s shop? Well, the answer would be hair-cuts, hair-grooming, head massages, man...
The Singing Soul- Mohammed Rafi
તુમ મુઝે યૂં ભૂલા ન પાઓગે !!!!!
What happens in a barber’s shop? Well, the answer would be hair-cuts, hair-grooming, head massages, manicures and the like. Of course there is a lot of gossip too. But there is more to it than ever heard of singing talent being nurtured in a barber’s shop? This may sound improbable but it is not. The celebrated singer of evergreen songs was born to Ali Mohammad, a respected barber of Kotla Sultan Singh. It was Mohammed Rafi popularly known as Pheeko in his childhood.
Mohammed Rafi was born on December 24, 1924 at Kotla Sulatan Singh a village near Amritsar in Punjab, now in Pakistan to a middle class Muslim family. He was the youngest of six brothers. Rafi’s father moved to Lahore in 1920 where he ran a men’s salon. His passion was singing and took little interest in studies. So Ali Mohammed apprenticed his son –Rafi to his brother, who had a hair cutting salon in Lahore. As the old story goes, it was in this salon that Rafi was humming as he manicured a music director Abdul Hameed’s hands. The latter saw the promise in the voice . Abdul Hameed later convinced the family elders to let Rafi move to Mumbai; he accompanied him in 1944.
Rafi learnt classical music from Ustad Bade Ghulam Ali Khan, Ustad Abdul Wahid Khan, Pandit Jiwan Lal Mattoo and Firoz Nizami. His first public performance came at the age of 13, when he sang in Lahore featuring K.L. Saigal. Rafi, under Shyam Sunder, made his debut in Lahore as a playback singer. That was the Punjabi film ‘Gul Baloch’ , which released in 1944. He also sung for All India Radio Lahore station in the same year.
In 1944, Rafi moved to Bombay. He and Hameed Sahab rented a ten-by-ten room in crowded downtown Bhendi Bazar. Rafi was influenced by by singers of that timelike K. L. Saigal and most notably, by G. M. Duraani on whose style he based his singing. In 1945, Rafi acted in couple of films.
His songs ranged from classical numbers to patriotic songs, sad lamentations to highly romantic numbers, qawaalis to ghazals and bhajans and from slow melancholic tunes to fast fun filled songs. He had strong command of Hindi and Urdu and a powerful range that accommodate this variety. He is best known for romantic songs and as a playback singer, his ability to mould his voice to the persona of the actor lip-synching the song.
He sung for Rajendra Kumar and Jeetendra, the tragedy heroes, Dilip Kumar and Bharat Bhushan and comedian Johny Walker. His voice personified the rebellious image of the star Shammi Kapoor and also gave expression to smaller and younger heroes like Bishwajit and Joy Mukherjee. Even Rafi has also sung for singer-actor Kishore Kumar in few movies like Ragini, Baaghi Shehzaada and Sharart. What an irony? Rafi sang for another singer like Kishore Kumar.
Rafi’s big time came when he met the composer Naushad in Bombay. Rafi’s first song for Naushad was ‘Hindustan ke hum hain’ for the film Pehle Aap in 1944. Rafi and Naushad struck a chord. The first hit for duo was the superhit movie Anmol Ghadi(1946). Before Rafi, Naushad’s favourite singer was Talat Mahmood. Once Naushad found Talat smoking during recording. Naushad was annoyed and hired Rafi to sing all songs for the movie ‘Baiju Bawra’. After the partition of India, Rafi and Naushad decided to stay in India. Naushad use Rafi’s voice for almost all actors of that time. Rafi ended up singing a total 149 songs (81 of them solo) for Nausahd. In 1960 for film ‘ Mughle-E –Azam’ Rafi sang “ Ae mohabbat Zindabad “, composed by Naushad , with a chorus of 100singers.
Film “ Baiju Bawara” was screened in Rashtrapati Bhavan. The then president of India, Honourable Shri Rajendraprasad, stood up with Namaste Mudra during song “Man Tadpat Hari Darshan ko Aaj.”The writer of that bhajan was Shakil Badayuni, music director was Nausahd and singer Rafi. This is possible in a secular country like India.
Soon, Rafi became favourite singer of other composers like O.P. Nayyar and Sachin Dev Burman. Rafi became voice of Dev Anand with soul-stirring songs composed by S.D.Burman. O.P. Nayyar used Rafi and Asha Bhosale for most of his songs. O.P. Nayyar was once quoted as saying “ If there had been no Mohd. Rafi , there would have been no O.P.Nayyar.”
Rafi’s partnership with Shankar-Jaikishan was among the most successful in Hindi film industry. Rafi produced some of his hit songs for actors like Rajendra Kumar and Shammi Kapoor. Rafi sang a total of 341 songs (216 solo).
Under the music directorship of Ravi, Rafi sang “ Chaudvinka Chand” and he earned his first film fare award for this song in 1960. Rafi also sang good ghazals and numbers for Madan Mohan. Rafi sang hit songs for ‘ Teesri Manzil’ which was first film of R.D,Burman as a music director.
The famous duo Laxmikat – Pyarelal also used Rafi as their male voice during 1960-1970. Actually L.P. started their career with Rafi from their first film ‘Parasmani.” Rafi was awarded filmfare for “Dosti”, music composers were L.P. And L.P. too won filmfare for this film. He sang 369 numbers(186 solo) for this duo.
Once, when composer Nasir Bazmi didn’t have enough money to pay him,Rafi charged a fee of one rupee. He also helped producers financially. As Laxmikant once observed –“He always gave without thinking of returns.”
Rafi ‘s 22 songs were nominated for ‘filmfare’ award and he was awarded six times. He was honoured by the Government of India with Padma Shri award in 1967.He was also awarded National Film Award. These awards are only an iota of recognition for a singer like Rafi. He deserves much more than this. I personally believe that our national flag should be half-masted on demise of such great artist.
Rafi stated that his claim on the filmmaker ended with being paid his agreed fee for song. After that, if the film proved hit, the filmmaker was welcome to keep the royalty earned from it.
In an interview to BBC recorded in November 1977, Rafi claimed to have sung 25000 to 26000 songs till then. According to available figured, Rafi sung 4516 Hindi film songs, 112 non-Hindi film songs and 32 private songs from 1945 to 1980.
On Thursday, 31 July Rafi passed away at 10.50 p.m. following heart attack. His last song was for film “Aas Pass, which he recorded with L.P. few hours before his death. What a superb journey from barber’s shop to singing soul!!!
He is really unforgettable.The Padma Shri Mohammed Rafi Chowk in the Bandra and Mumbai Pune (extending MG Road) are named after Rafi.Rafi will always be remembered not only as singing soul but as noblest kind hearted and pious humanbeing.
Bhrggav Adhyaroo
What happens in a barber’s shop? Well, the answer would be hair-cuts, hair-grooming, head massages, manicures and the like. Of course there is a lot of gossip too. But there is more to it than ever heard of singing talent being nurtured in a barber’s shop? This may sound improbable but it is not. The celebrated singer of evergreen songs was born to Ali Mohammad, a respected barber of Kotla Sultan Singh. It was Mohammed Rafi popularly known as Pheeko in his childhood.
Mohammed Rafi was born on December 24, 1924 at Kotla Sulatan Singh a village near Amritsar in Punjab, now in Pakistan to a middle class Muslim family. He was the youngest of six brothers. Rafi’s father moved to Lahore in 1920 where he ran a men’s salon. His passion was singing and took little interest in studies. So Ali Mohammed apprenticed his son –Rafi to his brother, who had a hair cutting salon in Lahore. As the old story goes, it was in this salon that Rafi was humming as he manicured a music director Abdul Hameed’s hands. The latter saw the promise in the voice . Abdul Hameed later convinced the family elders to let Rafi move to Mumbai; he accompanied him in 1944.
Rafi learnt classical music from Ustad Bade Ghulam Ali Khan, Ustad Abdul Wahid Khan, Pandit Jiwan Lal Mattoo and Firoz Nizami. His first public performance came at the age of 13, when he sang in Lahore featuring K.L. Saigal. Rafi, under Shyam Sunder, made his debut in Lahore as a playback singer. That was the Punjabi film ‘Gul Baloch’ , which released in 1944. He also sung for All India Radio Lahore station in the same year.
In 1944, Rafi moved to Bombay. He and Hameed Sahab rented a ten-by-ten room in crowded downtown Bhendi Bazar. Rafi was influenced by by singers of that timelike K. L. Saigal and most notably, by G. M. Duraani on whose style he based his singing. In 1945, Rafi acted in couple of films.
His songs ranged from classical numbers to patriotic songs, sad lamentations to highly romantic numbers, qawaalis to ghazals and bhajans and from slow melancholic tunes to fast fun filled songs. He had strong command of Hindi and Urdu and a powerful range that accommodate this variety. He is best known for romantic songs and as a playback singer, his ability to mould his voice to the persona of the actor lip-synching the song.
He sung for Rajendra Kumar and Jeetendra, the tragedy heroes, Dilip Kumar and Bharat Bhushan and comedian Johny Walker. His voice personified the rebellious image of the star Shammi Kapoor and also gave expression to smaller and younger heroes like Bishwajit and Joy Mukherjee. Even Rafi has also sung for singer-actor Kishore Kumar in few movies like Ragini, Baaghi Shehzaada and Sharart. What an irony? Rafi sang for another singer like Kishore Kumar.
Rafi’s big time came when he met the composer Naushad in Bombay. Rafi’s first song for Naushad was ‘Hindustan ke hum hain’ for the film Pehle Aap in 1944. Rafi and Naushad struck a chord. The first hit for duo was the superhit movie Anmol Ghadi(1946). Before Rafi, Naushad’s favourite singer was Talat Mahmood. Once Naushad found Talat smoking during recording. Naushad was annoyed and hired Rafi to sing all songs for the movie ‘Baiju Bawra’. After the partition of India, Rafi and Naushad decided to stay in India. Naushad use Rafi’s voice for almost all actors of that time. Rafi ended up singing a total 149 songs (81 of them solo) for Nausahd. In 1960 for film ‘ Mughle-E –Azam’ Rafi sang “ Ae mohabbat Zindabad “, composed by Naushad , with a chorus of 100singers.
Film “ Baiju Bawara” was screened in Rashtrapati Bhavan. The then president of India, Honourable Shri Rajendraprasad, stood up with Namaste Mudra during song “Man Tadpat Hari Darshan ko Aaj.”The writer of that bhajan was Shakil Badayuni, music director was Nausahd and singer Rafi. This is possible in a secular country like India.
Soon, Rafi became favourite singer of other composers like O.P. Nayyar and Sachin Dev Burman. Rafi became voice of Dev Anand with soul-stirring songs composed by S.D.Burman. O.P. Nayyar used Rafi and Asha Bhosale for most of his songs. O.P. Nayyar was once quoted as saying “ If there had been no Mohd. Rafi , there would have been no O.P.Nayyar.”
Rafi’s partnership with Shankar-Jaikishan was among the most successful in Hindi film industry. Rafi produced some of his hit songs for actors like Rajendra Kumar and Shammi Kapoor. Rafi sang a total of 341 songs (216 solo).
Under the music directorship of Ravi, Rafi sang “ Chaudvinka Chand” and he earned his first film fare award for this song in 1960. Rafi also sang good ghazals and numbers for Madan Mohan. Rafi sang hit songs for ‘ Teesri Manzil’ which was first film of R.D,Burman as a music director.
The famous duo Laxmikat – Pyarelal also used Rafi as their male voice during 1960-1970. Actually L.P. started their career with Rafi from their first film ‘Parasmani.” Rafi was awarded filmfare for “Dosti”, music composers were L.P. And L.P. too won filmfare for this film. He sang 369 numbers(186 solo) for this duo.
Once, when composer Nasir Bazmi didn’t have enough money to pay him,Rafi charged a fee of one rupee. He also helped producers financially. As Laxmikant once observed –“He always gave without thinking of returns.”
Rafi ‘s 22 songs were nominated for ‘filmfare’ award and he was awarded six times. He was honoured by the Government of India with Padma Shri award in 1967.He was also awarded National Film Award. These awards are only an iota of recognition for a singer like Rafi. He deserves much more than this. I personally believe that our national flag should be half-masted on demise of such great artist.
Rafi stated that his claim on the filmmaker ended with being paid his agreed fee for song. After that, if the film proved hit, the filmmaker was welcome to keep the royalty earned from it.
In an interview to BBC recorded in November 1977, Rafi claimed to have sung 25000 to 26000 songs till then. According to available figured, Rafi sung 4516 Hindi film songs, 112 non-Hindi film songs and 32 private songs from 1945 to 1980.
On Thursday, 31 July Rafi passed away at 10.50 p.m. following heart attack. His last song was for film “Aas Pass, which he recorded with L.P. few hours before his death. What a superb journey from barber’s shop to singing soul!!!
He is really unforgettable.The Padma Shri Mohammed Rafi Chowk in the Bandra and Mumbai Pune (extending MG Road) are named after Rafi.Rafi will always be remembered not only as singing soul but as noblest kind hearted and pious humanbeing.
Bhrggav Adhyaroo
શનિવાર, ઑગસ્ટ 03, 2013
RUCHA: મૈત્રીની મિરાત :
RUCHA: મૈત્રીની મિરાત :: આપણને જીવન દરમ્યાન કૈક કેટલાય માણસો મળતા હોય છે. વીઝીટીંગ કાર્ડની અદલાબદલી પૂરતા જ કેટલાંક સંબંધો તાત્કાલિક અને અલ્પજીવી હોય છે. કેટલાંક ...
મૈત્રીની મિરાત :
મૈત્રીનું એક જ માપ છે કે મિત્ર ના હોય ત્યારે એની સ્મૃતિ. એની સ્મૃતિ શાતા આપે છે. અને વળી આપે છે હૂંફ. આપણા હોવાપણાનો અનહદ આનંદ મૈત્રીમાં હોય છે . મૈત્રી એટલે open communication. આપણા સુખ કે દુખની કોઈ પણ વાત મિત્રને મોકળાશથી કહી શકાય છે share કરી શકાય છે. અને તેને એ કહેવાની જરૂર નથી હોતી કે આ વાત ખાનગી રાખજે. કેટલીક વાર મૌનની અભિવ્યક્તિ શબ્દ કરતાં વિશેષ પારદર્શક હોય છે. મિત્ર એ જીવનની કિતાબનું મોરપિચ્છ સમું book-mark છે. ઘણીવાર તમારામાં ન હોય એ તત્ત્વ તમને મિત્રમાંથી મળી રહે છે. મિત્રના સથવારે વિશ્વ વધુ ઉજળું લાગે છે. આ જે મિત્ર છે એને આપણા સુખ-દુઃખ સાથે લેવાદેવા છે અને આપણી સિદ્ધિ-પ્રસિદ્ધિ સાથે પણ લેવાદેવા છે. એનામાં ઈર્ષા અને સ્પર્ધાનું તત્ત્વ નથી હોતું. મિત્ર પર ગુસ્સો કરવાનો પણ તમને અધિકાર છે, કારણકે આ ગુસ્સાથી મૈત્રીની સદ્ધર ઈમારતના પાયા કદી ડગમગશે નહિ. મિત્ર આપણી સાચી પ્રતિભાને ઓળખીને આપણને દેખાડે છે. ક્યારેક આપણને ખબર હોતી નથી કે આપણી ભીતર કેવી કેવી સંભાવનાઓના બીજ પડેલા છે. મિત્ર એ ઉજાગર કરીને બતાવે છે. મૈત્રી આપણી હસ્તરેખા નથી પણ જીવનરેખા છે. મૈત્રી આપણી શ્રદ્ધા છે. જીવનના વસંત અને પાનખરમાં મિત્ર આપણી સાથે જ હોય છે. આમ જોઈએ તો મિત્ર મળ્યા બાદ પાનખરનો અવકાશ જ નથી. મૈત્રીમાં પ્રભાતના સૂરજની ઉષ્મા છે અને આથમતા સૂરજની આભા છે. મૈત્રી સ્વયમ વૈભવ છે. મૈત્રીમાં કહેવાનું મૂલ્ય નથી હોતું, પણ જે નથી કહેવાતું એનું મૂલ્ય વિશેષ હોય છે. બે ગાઢ મિત્રો માટે કહી શકાય કે “ One soul dwells in two bodies.”
સિંહોની જેમ મિત્રોનું ટોળું ન હોય. જેને અનેક મિત્રો હોય તેને હકીકતમાં એકેય મિત્ર હોતો નથી. ઓળખાણ એ ખાણ છે તો મૈત્રી એ શિખર છે. જ્યાં સમજણ હોય ત્યાં મૈત્રી હોય. વિચારોની ઉદારતા હોય ત્યાં મૈત્રી હોય.એકમેકની પડખે ઊભા રહેવાની તાકાત હોય ત્યાં મૈત્રી હોય. મૈત્રીને આવતી કાલ ન હોય. એ તો આજે જ હોય. જેની સાથે મુક્ત મને હસી શકો એ તમારો મિત્ર. જેનાં ખભા પર તમે મન મૂકીને રડી શકો એ મિત્ર. લાંબા અરસા બાદ મળતો મિત્ર એ દુકાળ પછીના વરસાદ જેવી વાત છે. અપેક્ષા વિનાનો પ્રેમ મૈત્રીના છોડનું સુંદર રીતે સિંચન કરે છે. અને હૂંફ સૂર્ય પ્રકાશની ગરજ સારે છે. Chance અને Choice એ બે મહત્ત્વના શબ્દો છે. મિત્ર એ by chance મળે છે. નથી તેને શોધવા જવો પડતો અને નથી તેની પસંગી કરી શકાતી. મૈત્રી એટલે વિકલ્પો નહિ પણ ભીતરનો સંકલ્પ. મૈત્રીનું પંચાંગ નથી હોતું. તેનું મુહૂર્ત નથી હોતું. એમાં નથી શુભ-લાભના ચોઘડિયા જોવાના.
“મૈત્રીના સૂર્યને ક્યાંય રાત્રિ નથી.” -----શ્રી હરીન્દ્ર દવે.
ભાર્ગવ અધ્યારૂ
લ.તા. ૦૩.૦૮.૨૦૧૩
Friendship day on 04.08.2013
શનિવાર, જુલાઈ 27, 2013
RUCHA: તિલકનું તિકડમ
RUCHA: તિલકનું તિકડમ: ખુબ જ જાણીતી પંક્તિ "તુલસીદાસ ચંદન ઘસે તિલક કરે રઘુવીર." તિલક આપણા આજ્ઞા ચક્ર અથવા ત્રીજા નેત્રની ઉપર કરીએ છીએ . આધ્યાત્મિક મ...
બુધવાર, જુલાઈ 24, 2013
RUCHA: પ્રાર્થનાનું બળ :
RUCHA: પ્રાર્થનાનું બળ :: દરેક ધર્મમાં પ્રાર્થનાને એક ખૂબ જ શક્તિશાળી શસ્ત્ર માનવામાં આવ્યું છે. શારીરિક કે માનસિક રીતે બિમાર મનુષ્યને સાજો કરવા માટે પ્રાર્થ...
પ્રાર્થનાનું બળ :
દરેક ધર્મમાં પ્રાર્થનાને એક ખૂબ જ શક્તિશાળી શસ્ત્ર માનવામાં આવ્યું છે. શારીરિક કે માનસિક રીતે બિમાર મનુષ્યને સાજો કરવા માટે પ્રાર્થનાનું શરણું લેવામાં આવે છે. અગાઉના સમયમાં માંદગીને ભૂત-પ્રેતના વળગાડ સાથે જોડી દેવામાં આવેલી. ગ્રીક ફીઝીસિયન ડો. હિપોક્રેટ એ પહેલા ફીઝીસિયન હતા જેમણે પ્રસ્થાપિત કર્યું અને સમાજ સમક્ષ સત્યને ઉજાગર કર્યું કે માંદગી શરીરમાં વિષમ દ્રવ્યો પેદા થવાને કારણે થાય છે. તેની સારવાર માટે શરીરના કોઈ એક અંગને મહત્ત્વ ન આપતા સમગ્ર શરીરને ટ્રીટ કરવું જોઈએ. પ્રાર્થના પણ એક અમોઘ દવા છે જે શરીર અને મનને સ્વાસ્થ્ય પ્રદાન કરી શકે છે.
કેલીફોર્નીયા યુનિ. ના કાર્ડીઓલોજીસ્ટ ડો. રાન્ડોલ્ફ બિરદે આ દિશામાં વિચાર્યું અને તેઓ એવા તારણ પર આવ્યા કે દર્દીને સાજો કરવામાં પ્રર્થના એક ખૂબ જ પ્રબળ ફોર્સ છે. તેમને પ્રાર્થનાના હિલિંગ પાવરને જાણવા કેટલાક પ્રયોગો કર્યા જેનાં તારણો ચોકાવનારા નીકળ્યા. કેટલાક તારણો જોઈએ.
· જે દર્દીઓ માટે પ્રાર્થના કરવામાં આવેલી તે દર્દીઓને અન્ય દર્દીઓ કરતાં antibiotics ની જરૂર પાંચ ગણી ઓછી પડી હતી.
· જે દર્દીઓ માટે પ્રાર્થના કરવામાં આવેલી તે દર્દીઓને ન્યુમોનિયા અને હાર્ટ ફેઈલની ભીતિ બીજા દર્દીઓ કરતાં ત્રણ ગણી ઓછી હતી.
· જે દર્દીઓ માટે દુઆ કરવામાં આવેલી તેમને ventilator નો સહારો લેવો પડ્યો ન હતો જયારે જેમને માટે માટે પ્રાર્થના કરવામાં ન હતી આવી તે સમુદાયે ventilator નો સહારો અવશ્ય લેવો પડ્યો હતો.
· જેમના માટે પ્રાર્થના કરવામાં આવલી તેમનો મૃત્યું આંક બીજા દર્દીઓ કરતાં ઘણો ઓછો હતો.
પ્રાર્થના પર કરવામાં આવેલા અભ્યાસનું એક તારણ જે બહુ મહત્વ નું નીકળ્યું એ એવું હતું કે જેને માટે પ્રાર્થના કરવામાં આવે છે અને જે વ્યક્તિ દ્વારા કરવામાં આવે છે તે બંને વચ્ચેનું અંતર કોઈ જ મહત્વ ધરાવતું નથી. આમ પ્રાર્થનાની શક્તિ radio energy અને electro magnetic enrgy ને પણ ટપી ગઈ.
સ્પીનદ્રીફ નામની એક સંસ્થાએ પ્રાર્થના ઉપર કેટલાક પ્રયોગો અને સંશોધનો કર્યા અને તેના દ્વારા જે પરિણામો બહાર આવ્યા તે પ્રાર્થનાના બળની પુષ્ટિ કરે છે. તે સંસ્થાએ જૈવિક પદાર્થ માટે જવનો ઉપયોગ કર્યો. જવના બીજોને તેઓએ બે ભાગમાં વહેંચી નાખ્યા. બંને બિયારણને એક જ સરખી માટી અને ખાતરમાં વાવ્યા. એક ગ્રુપને પ્રાર્થનાનું બળ પૂરું પાડવામ આવ્યું જયારે બીજાને નહિ. જે બિયારણ માટે પ્રાર્થના કરવામાં આવેલી તેમાં વધુ સંખ્યામાં ફણગા ફૂટ્યા. તેઓએ આ પ્રયોગોનું અનેક વખત પુનરાવર્તન કર્યું અને પરિણામો એક જ સરખા પ્રાપ્ત થયાં. હવે એક બીજી વાત કે સામાન્ય રીતે પ્રાર્થના અસ્વસ્થ વ્યક્તિ માટે મોટે ભાગે કરવામાં આવતી હોય છે. કોઈક તારણ પર આવવું જરૂરી હતું. માટે કૃત્રિમ રીતે stress ઊભો કરવા મીઠાનું ખારું પાણી એક ગ્રુપના બિયારણને આપવામાં આવ્યું જયારે બીજા ગ્રુપને નહિ. બંને ગ્રુપને માટે પ્રાર્થના કરવામાં આવી. પરિણામો ચોંકાવનારા હતા. ખારા પાણીમાં રાખેલા બિયારણ પર પ્રાર્થનાની વધુ અસર જોવા મળી. તે બીજોનું અંકુરણ વધુ હતું. સંશોધન કર્તાઓએ મીઠાનું પ્રમાણ વધારતા જઈને પ્રયોગો આગળ વધાર્યા. જેમ જેમ મીઠાની સાંદ્રતા વધારતા ગયા તેમ તેમ પ્રાર્થનાની અસર વધુ જોવા મળી. મતલબ એ જ કે નિરોગી જીવ કરતાં રોગી જીવ પર પ્રાર્થનાની અસર વધુ થાય છે. ત્યારબાદ કૃત્રિમ રીતે stress ઉત્પન્ન કરવા સંશોધનકર્તાઓએ તાપમાન અને ભેજ વધાર્યા. પરિણામો ઉપર મુજબના જ મળ્યા. પ્રાર્થનાના સમયમાં જેમ જેમ વધારો કરતાં ગયા તેમ તેમ પ્રાર્થનાની અસર વધુ થવા લાગી. આ અભ્યાસ ઉપરથી બે તારણો સ્પષ્ટ થયાં. એક તો, નિરોગી જીવ કરતાં રોગીષ્ટ જીવ પર પ્રાર્થનાની અસર વધુ જોવા મળે છે અને બીજું એ કે જેટલા વધુ સમય માટે પ્રાર્થના કરવામાં આવે તેમ તેની દર્દી પર અસરકારકતા વધે છે અને દર્દી જલ્દી આરોગ્યને પ્રાપ્ત કરે છે.
આપણા ઋષિ મુનિઓના સમયથી ઉપરના તારણો સાબિત થયેલા જ છે. પ્રાચીન સમયથી એક કહેવત પ્રચલિત છે કે દર્દીને નિરોગી બનાવવા દવા અને દુઆ બંનેની આવશ્યકતા છે અને દવા કરતાં દુઆ જલ્દી કામ કરે છે અને કાયમી ધોરણે કરે છે.
પણ, આપણે પરદેશથી આયાત થયેલી ચીજો અને તારણોના મોહતાજ છીએ. કેવી કરુણતા !!!!!!
ભાર્ગવ અધ્યારૂ
“Speaking Tree” માં લખેલા મારા બ્લોગનો ગુજરાતી ભાવાનુવાદ.
કેલીફોર્નીયા યુનિ. ના કાર્ડીઓલોજીસ્ટ ડો. રાન્ડોલ્ફ બિરદે આ દિશામાં વિચાર્યું અને તેઓ એવા તારણ પર આવ્યા કે દર્દીને સાજો કરવામાં પ્રર્થના એક ખૂબ જ પ્રબળ ફોર્સ છે. તેમને પ્રાર્થનાના હિલિંગ પાવરને જાણવા કેટલાક પ્રયોગો કર્યા જેનાં તારણો ચોકાવનારા નીકળ્યા. કેટલાક તારણો જોઈએ.
· જે દર્દીઓ માટે પ્રાર્થના કરવામાં આવેલી તે દર્દીઓને અન્ય દર્દીઓ કરતાં antibiotics ની જરૂર પાંચ ગણી ઓછી પડી હતી.
· જે દર્દીઓ માટે પ્રાર્થના કરવામાં આવેલી તે દર્દીઓને ન્યુમોનિયા અને હાર્ટ ફેઈલની ભીતિ બીજા દર્દીઓ કરતાં ત્રણ ગણી ઓછી હતી.
· જે દર્દીઓ માટે દુઆ કરવામાં આવેલી તેમને ventilator નો સહારો લેવો પડ્યો ન હતો જયારે જેમને માટે માટે પ્રાર્થના કરવામાં ન હતી આવી તે સમુદાયે ventilator નો સહારો અવશ્ય લેવો પડ્યો હતો.
· જેમના માટે પ્રાર્થના કરવામાં આવલી તેમનો મૃત્યું આંક બીજા દર્દીઓ કરતાં ઘણો ઓછો હતો.
પ્રાર્થના પર કરવામાં આવેલા અભ્યાસનું એક તારણ જે બહુ મહત્વ નું નીકળ્યું એ એવું હતું કે જેને માટે પ્રાર્થના કરવામાં આવે છે અને જે વ્યક્તિ દ્વારા કરવામાં આવે છે તે બંને વચ્ચેનું અંતર કોઈ જ મહત્વ ધરાવતું નથી. આમ પ્રાર્થનાની શક્તિ radio energy અને electro magnetic enrgy ને પણ ટપી ગઈ.
સ્પીનદ્રીફ નામની એક સંસ્થાએ પ્રાર્થના ઉપર કેટલાક પ્રયોગો અને સંશોધનો કર્યા અને તેના દ્વારા જે પરિણામો બહાર આવ્યા તે પ્રાર્થનાના બળની પુષ્ટિ કરે છે. તે સંસ્થાએ જૈવિક પદાર્થ માટે જવનો ઉપયોગ કર્યો. જવના બીજોને તેઓએ બે ભાગમાં વહેંચી નાખ્યા. બંને બિયારણને એક જ સરખી માટી અને ખાતરમાં વાવ્યા. એક ગ્રુપને પ્રાર્થનાનું બળ પૂરું પાડવામ આવ્યું જયારે બીજાને નહિ. જે બિયારણ માટે પ્રાર્થના કરવામાં આવેલી તેમાં વધુ સંખ્યામાં ફણગા ફૂટ્યા. તેઓએ આ પ્રયોગોનું અનેક વખત પુનરાવર્તન કર્યું અને પરિણામો એક જ સરખા પ્રાપ્ત થયાં. હવે એક બીજી વાત કે સામાન્ય રીતે પ્રાર્થના અસ્વસ્થ વ્યક્તિ માટે મોટે ભાગે કરવામાં આવતી હોય છે. કોઈક તારણ પર આવવું જરૂરી હતું. માટે કૃત્રિમ રીતે stress ઊભો કરવા મીઠાનું ખારું પાણી એક ગ્રુપના બિયારણને આપવામાં આવ્યું જયારે બીજા ગ્રુપને નહિ. બંને ગ્રુપને માટે પ્રાર્થના કરવામાં આવી. પરિણામો ચોંકાવનારા હતા. ખારા પાણીમાં રાખેલા બિયારણ પર પ્રાર્થનાની વધુ અસર જોવા મળી. તે બીજોનું અંકુરણ વધુ હતું. સંશોધન કર્તાઓએ મીઠાનું પ્રમાણ વધારતા જઈને પ્રયોગો આગળ વધાર્યા. જેમ જેમ મીઠાની સાંદ્રતા વધારતા ગયા તેમ તેમ પ્રાર્થનાની અસર વધુ જોવા મળી. મતલબ એ જ કે નિરોગી જીવ કરતાં રોગી જીવ પર પ્રાર્થનાની અસર વધુ થાય છે. ત્યારબાદ કૃત્રિમ રીતે stress ઉત્પન્ન કરવા સંશોધનકર્તાઓએ તાપમાન અને ભેજ વધાર્યા. પરિણામો ઉપર મુજબના જ મળ્યા. પ્રાર્થનાના સમયમાં જેમ જેમ વધારો કરતાં ગયા તેમ તેમ પ્રાર્થનાની અસર વધુ થવા લાગી. આ અભ્યાસ ઉપરથી બે તારણો સ્પષ્ટ થયાં. એક તો, નિરોગી જીવ કરતાં રોગીષ્ટ જીવ પર પ્રાર્થનાની અસર વધુ જોવા મળે છે અને બીજું એ કે જેટલા વધુ સમય માટે પ્રાર્થના કરવામાં આવે તેમ તેની દર્દી પર અસરકારકતા વધે છે અને દર્દી જલ્દી આરોગ્યને પ્રાપ્ત કરે છે.
આપણા ઋષિ મુનિઓના સમયથી ઉપરના તારણો સાબિત થયેલા જ છે. પ્રાચીન સમયથી એક કહેવત પ્રચલિત છે કે દર્દીને નિરોગી બનાવવા દવા અને દુઆ બંનેની આવશ્યકતા છે અને દવા કરતાં દુઆ જલ્દી કામ કરે છે અને કાયમી ધોરણે કરે છે.
પણ, આપણે પરદેશથી આયાત થયેલી ચીજો અને તારણોના મોહતાજ છીએ. કેવી કરુણતા !!!!!!
ભાર્ગવ અધ્યારૂ
“Speaking Tree” માં લખેલા મારા બ્લોગનો ગુજરાતી ભાવાનુવાદ.
આના પર સબ્સ્ક્રાઇબ કરો:
પોસ્ટ્સ (Atom)